(suaramerdeka.com/ wayang.wordpress.com)
Sadurungi tilar donya, WS Rendra
tau menehi pamawas yen bangsa kita kaya dene suket garing; gampang
kobong. Paribasane kepletikan mawa rokok wae bisa kobong. Lan yen wis
kobong, njur gampang mremen saengga bakal ngobong samubarang.
KAYA
mengkono kahanan sing wis nyata. Meh saben dina ana kasus tawuran utawa
obong-obongan sing akibate nggegirisi, kaya sing kedadeyan ing Sampang
(Madura) lan dhaerah liya. Wis akeh sing mati jalaran tawuran. Malah uga
ana sing mati senajan ora melu tawuran, nanging lagi apes jalaran
nalika ana tawuran ora bisa mlayu nylametake awak.
Sing prelu
kawuningan, kaya dene sing kabeber dening para ahli adedhasar survei
global, sing tansah dirembug ana ing sidhang prekara keamanan PBB ing
tauntaun sing wis kapungkur, luwih akeh warga sipil sing mati nalika ana
obong-obongan utawa tawuran ketimbang prajurit militer sing mati ing
palagan.
Ana uga survei sing wis mbeberake yen luwih akeh warga
sipil mati kena bedhil ketimbang tentara sing melu perang ing palagan
kanthi nggunakake bedhil lan bom. Mula prekara tawuran ing negara-negara
sing ora dadi palagan militer dianggep luwih nggegirisi ketimbang
perang gedhe sing nganggo senapan otomatis lan bom-bom gedhe.
Perang
Dingin Mula banjur ana pitakonan: geneya bangsa kita kaya dene suket
garing? Wangsulane bisa kabeberake kanthi dawa. Dene sawijine bangsa
bisa gampang ngamuk jalaran para pemimpine gampang nesu. Lan yen ana
bangsa liyane sing uga gampang ngamuk, mangka banjur padha perang, kaya
dene sing wis tau kedadeyan ing ngalam donya iki sing kasebut Perang
Dunia I lan Perang Dunia II utawa perang sing gedhe jalaran akeh bangsa
sing melu perang.
Nalika Perang Dunia I, akeh bangsa kepeksa melu
perang jalaran yen ora melu bakal luwih katiwasan. Mula banjur akeh
bangsa kumpul dadi siji sing kasebut sekutu, memungsuhan karo Jerman
sing dipimpin Hitler. Sapa Hitler kuwi? Kaya sing kabeber ana ing buku
sujarah, Hitler sawijine pemimpin sing seneng nesu lan seneng perang.
Mula sing dipentingake mung gawe maneka gaman utawa senjata murih unggul
ing palagan.
Nanging amerga seneng perang, Hitler asring nglurug
ing negara-negara liya. Mula banjur dikroyok sekutu, saengga prajurite
Hitler kasor. Dene nalika Perang Dunia II, akeh bangsa uga nyawiji
anggone mungsuhi Jepang. Mula Jepang banjur seleh sawise kuthane dibom
atom dening Amerika Serikat sing prasasat dadi pemimpin bangsa-bangsa
liya sing nyawiji dadi sekutune.
Geneya Jepang dimungsuhi sekutu?
Ora liya jalaran wektu iku pemimpin Jepang uga seneng perang saengga
duweni alat-alat perang sing akeh tur canggih. Malah Jepang uga duweni
bala prajurit sing wani mati saengga kabeh mungsuhe padha giris. Nanging
jalaran akeh sing mungsuhi, Jepang banjur keok.
Sawise Perang
Dunia II, meh kabeh bangsa ing donya banjur dadi rukun. Nanging rukune
ura tulus saengga thukul kahanan sing kasebut Perang Dingin. Kahanan
kuwi kaya dene kahanan sing sarwa rukun, nanging saben-saben bangsa sing
wis maju banjur padha unggulunggulan gawe alat-alat perang sing sarwa
canggih kaya dene bom nuklir.
Ing mangsa Perang Dingin, kabeh
bangsa sepakat gelem rukun. Nanging jalaran isih akeh bangsa sing durung
maju jalaran padha pasulayan karo sedulur dhewe, kaya dene rebutan
pangkat utawa rebutan wangkit, mula banjur akeh pasulayan sing kedadeyan
sajrone negara sing disebut minangka perang saudara.
Kuwi
pasulayan sajrone negara sing kudune bisa dirampungake dhewedhewe,
jalaran bangsa liya ora oleh cawe-cawe nyampuri urusane sawijine bangsa.
Kaya mengkono kahanan sing uga kerep kedadeyan ing negara kita. Namung
jalaran kalah ing pemilihan kepala dhaerah banjur ana calon bupati karo
pendukunge ngamuk lan ngobong kuthane dhewe.
Namung jalaran
nyek-nyekan, para mahasiswa utawa suporter sepakbola uga padha tawuran
lan obong-obongan. Malah jalaran salah paham ana uga bocah-bocah sekolah
sing tawuran karo wartawan. Akeh sing kandha yen bangsa sing gampang
nesu kaya dene suket garing kuwi jalaran sistem keadilan durung lumaku
kanthi becik.
Luwih cethane, yen isih akeh wong sing rumangsa dadi
korban kahanan sing ora adil mangka bakal gampang ngamuk. Mula yen
pancen kita ora kepengin dadi bangsa sing kaya suket garing, kudune bab
keadilan kukum, keadilan sosial, lan keadilan ekonomi tansah diwujudake.
Ora mung dadi gunemane para panguwasa lan dadi pangangenangene rakyat.
Ana
unen-unen, cacing wae yen kapidak-pidak bakal ngulet, apa maneh
manungsa. Mula aja seneng midak-midak senajan luwih kuwasa. Wis akeh uga
sing kandha yen bangsa sing kaya dene suket garing kuwi jalaran ora
ngajeni tata krama. Dene tata krama kuwi minangka paugeran sing nuduhake
perkara ala lan becik kanthi cetha lan bisa dirasakake dening kabeh
manungsa.
Contone, tata krama bab guneman kudu diugemi murih ora
bakal ana sing ngamuk jalaran keprungu guneman ala sing nerak tata
krama. Dene guneman ala kuwi bisa wae aduadu, pitenah, pisuhan, utawa
nyacat. Mula ana unen-unen, ilat kuwi luwih landhep ketimbang gaman. Lan
yen ilat sing padha landhepe banjur benthik-benthikan, mangka bisa
ngobong suket sing garing lan ngobong liya liyane, kaya sing kedadeyan
ing Sampang.
- MM Bhoernomo, sastrawan lan budayawan, mapan ing Kudus
(RED/CN27)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar